Soms gaat het bij een succesvol project eigenlijk niet over de architectuur. Niet over wat we als ontwerpers nou precies met een gebouw gedaan hebben. Onze transformatie van de openbare bibliotheek in de Amsterdamse wijk Osdorp is zo'n project. We gaven er vorm aan de bibliotheek van nu, maar ook aan een nieuwe samenwerking.
Decennia lang draaide het bij bibliotheken vooral om boeken. Zo ook in Osdorp, waar tot dit jaar op de begane grond van theater De Meervaart een ouderwets boekenmagazijn stond. Donker, benauwend, eendimensionaal. Dat moest anders. De focus moest van boeken naar mensen.
In de aanloop naar de bouw van een grote nieuwe bibliotheek kreeg MINT van de Stichting Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) de opdracht de oude bibliotheek in Osdorp tijdelijk te transformeren. Het moest niet alleen een mooiere, fijnere plek worden, maar direct een kwartiermaker voor de bibliotheek van de toekomst. Het kader voor de transformatie was uitdagend: weinig tijd, een beperkt budget en het huisvesten van twee verschillende partijen met elk hun eigen wensen en behoeften. Alles vroeg om een zo effectief mogelijke bliksemactie – en die kwam er.
De functie van de bibliotheek wordt steeds belangrijker en steeds diverser. Waar woningen kleiner worden, groeit de behoefte aan plekken om te studeren, werken, lezen of koffie te drinken. OBA werkt in haar bibliotheken graag samen met partners. In Osdorp is dat TechGrounds, dat jongvolwassenen zonder diploma een gratis ICT-opleiding geeft. Deze organisatie kreeg een plek in het gebouw, deels overlappend met de bibliotheek en deels apart ervan.
De transformatie van de bibliotheek kreeg vorm in een intensief, integraal proces. Daarbij schoven beide partijen en de aannemer aan. We gaven het ontwerp op die manier haast ter plekke samen vorm. Goed luisteren, wensen uitwerken, modellen bestuderen, keuzes maken – en een week later opnieuw. Zo werd het plan in korte tijd al doende concreet.
We toverden met eenvoudige middelen een gedateerd boekenmagazijn om tot een aantrekkelijke plek, geschikt voor allerlei soorten gebruik. Underlayment en tweedehands tapijttegels bleken niet alleen praktisch, maar voegen waarde aan het gebouw toe. Door hoge boekenkasten weg te halen en het systeemplafond te verwijderen, creëerden we ruimte. Met veel groen zorgden we voor een huiselijke sfeer.
Als architecten moesten we de persoonlijke belangen borgen, maar ook het collectief. Hoe verenig je de wensen van twee partijen in één gebouw? De bibliotheek wil toegankelijkheid uitstralen. TechGrounds dacht, met het oog op de jonge doelgroep, vooral aan een moderne, hippe sfeer. We brachten de partijen bij elkaar en de dialoog op gang. Zo fungeerden we als smeerolie in het proces.
De nieuwe bibliotheek is multifunctioneel en flexibel te gebruiken. Er zijn intieme overlegplekken, grote trainingsruimtes en er is een maakplaats. De centrale ruimte heeft leestafels, maar kan ook gebruikt worden voor presentaties. Stoelen, tafels en banken worden vrij door de ruimte verplaatst, net waar de situatie om vraagt.
Met licht en ruimte brachten we de plek tot leven. Gesloten, donkere hokjes openden we met behulp van glazen wanden, waardoor lange doorzichten ontstonden. Ruimtes lopen nu in elkaar over, waardoor de toegankelijkheid groter geworden is. Het donkerste, minst prettige deel van de bibliotheek vormden we om tot het dynamische hart van het gebouw. Met een groot, licht gordijn kan deze ruimte bovendien op een laagdrempelige manier gescheiden worden.
In de openbare bibliotheek in Osdorp draait het niet meer om boeken, maar om mensen. Het gebouw biedt ruimte voor ontmoeting en samenwerking. In een wijk vol diversiteit geeft de bibliotheek nu ruimte aan maatschappelijk belangrijke thema's.
De komende tijd blijft MINT in Amsterdam werken aan de bibliotheek van nu, dat doen we onder meer in Geuzenveld en Molenwijk.
Op www.mintarchitecten.nl gebruiken wij cookies en andere technieken om jouw ervaring op onze website te verbeteren en om advertenties te tonen, ook met tracking cookies van derden die jouw internetgedrag volgen. Bekijk ons cookiebeleid. Als je doorklikt ga je akkoord met het plaatsen van de cookies en technieken.
